Εως και πέρυσι η διαδικασία χορήγησης πάσο διεκπεραιωνόταν αποκλειστικά υπό την εποπτεία των ΑΕΙ. Φέτος, όμως, το υπουργείο Παιδείας άλλαξε το σύστημα και η έγκριση των σχετικών αιτήσεων και η έκδοση των πάσο έγινε ηλεκτρονικά. Αποτέλεσμα ήταν να αποκαλυφθεί το σκάνδαλο διασπάθισης δεκάδων εκατ. ευρώ τα προηγούμενα χρόνια και σήμερα να εκτίθενται τα ίδια τα ιδρύματα, που επί χρόνια έκαναν τα... στραβά μάτια στις φοιτητικές παρατάξεις, οι οποίες αφού κανείς δεν τις έλεγχε και για λόγους αλίευσης μελών και ψήφων μοίραζαν αφειδώς πάσα!
Σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Παιδείας, πέρυσι δόθηκαν 505.966 πάσα απ' όλα τα πανεπιστήμια, τα ΤΕΙ και τις εκκλησιαστικές ακαδημίες. Από φέτος η διαδικασία άλλαξε και το πάσο θα έχει χαρακτηριστικά ασφαλείας για να μην μπορεί να αντιγραφεί. Συγκεκριμένα, έχει τη μορφή ηλεκτρονικής κάρτας στην οποία αναγράφονται με λατινικούς χαρακτήρες τα στοιχεία του φοιτητή (π. χ. έτη φοίτησης ώστε να φαίνονται οι δικαιούχοι) και η φωτογραφία του μαζί με υδατογράφημα. Το αποτέλεσμα ήταν φέτος οι αιτούντες να μειωθούν στους 282.254 και τελικά να εγκριθούν οι 263.546 αιτήσεις.
Πού εξαφανίσθηκαν οι υπόλοιποι 242.420 φοιτητές από τους συνολικά 505.966, που πέρυσι είχαν πάσο; Μέσα σε ένα χρόνο μειώθηκαν στο ήμισυ οι προπτυχιακοί φοιτητές (που έχουν ξεπεράσει τα ν+2 έτη σπουδών), οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και οι υποψήφιοι διδάκτορες, που δικαιούνται πάσο;
Τα ποσά που δόθηκαν χαριστικά σε «ξεχασμένους» φοιτητές είχαν ως αποτέλεσμα ο κρατικός προϋπολογισμός να επιβαρυνθεί συνολικά με 17.237.912 ευρώ. Και αυτό διότι:
- Τα ΑΕΙ δαπάνησαν επιπλέον 487.364 ευρώ για την αγορά των δελτίων.
- Η μεγάλη δαπάνη, ωστόσο, αφορά τη συνολική επιβάρυνση του υπ. Παιδείας αλλά και των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς από τη χρήση των εκπτώσεων από μη δικαιούχους. Με βάση τους υπολογισμούς, η δαπάνη αυτή έφθασε το 2010-2011 τα 16.750.548 ευρώ.
Η συνολική δαπάνη υπ. Παιδείας και ΜΜΜ για όσους δικαιούνται πάσο πέρυσι ήταν 36.231.975 ευρώ.
Το σκάνδαλο με το πάσο, βέβαια, δεν είναι μόνο περσινό, με αποτέλεσμα η επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού να προσμετριέται σε βάθος χρόνου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, την τελευταία δεκαετία μόνο ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) για τις μεταφορές των φοιτητών ζήτησε από το υπουργείο και συμψήφισε με το υπουργείο Οικονομικών περί τα 260 εκατ. ευρώ! Οι αριθμοί δείχνουν ότι στο Ελληνικό Δημόσιο κόστισε περισσότερο το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Πέρυσι από τα πάσα που έδωσε το ίδρυμα σε μη δικαιούχους το ελληνικό Δημόσιο χρεώθηκε 2.609.552 ευρώ. Δόθηκαν συνολικά 67.500 πάσα, ενώ φέτος οι δικαιούχοι ήταν 29.537. Από την άλλη, πέρυσι ο κρατικός προϋπολογισμός έδωσε 1.252.362 ευρώ για τα πλαστά πάσα που εγκρίθηκαν από το Παν. Αθηνών. Τρίτο στη σειρά ήταν το Δημοκρίτειο Παν. Θράκης, τα πλαστά πάσα του οποίου κόστισαν στο Δημόσιο 789.128 ευρώ. Είναι επίσης εντυπωσιακή η κατάσταση στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Απ' όσους είχαν πάρει πάσο πέρυσι ούτε ο ένας στους δέκα δεν ήταν πραγματικός δικαιούχος. Το 2010-2011 δόθηκαν 4.270 πάσα στο ίδρυμα, ενώ φέτος οι δικαιούχοι (βάσει των αιτήσεών τους) ήταν 335, δηλαδή δώδεκα φορές λιγότεροι από πέρυσι.
Τα στοιχεία είναι ξεκάθαρα. Βέβαια, η σύνοδος πρυτάνεων στην τελευταία της συνεδρίαση στο Λαύριο (τέλη Σεπτεμβρίου) ζήτησε από το υπ. Παιδείας να αναλάβει κάθε ΑΕΙ την έκδοση και διανομή των πάσων των φοιτητών, όπως γινόταν έως πέρυσι. Μάλλον, οι πρυτάνεις εξέδωσαν την ανακοίνωση χωρίς να γνωρίζουν πόσα χρήματα χάθηκαν με το παλιό σύστημα και πόσα θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν με το νέο...
