Η κυβέρνηση, με συνολικά μέτρα 19 δισ. ευρώ, τη διετία 2011 -2012 επιχειρεί να καλύψει, αφενός, τις αστοχίες και τις καθυστερήσεις (που οδήγησαν φέτος σε υπέρβαση του στόχου μείωσης του ελλείμματος κατά 0,7% του ΑΕΠ) και,
αφετέρου, να προχωρήσει σε σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή το 2012 με μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος από το 8,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος στο 6,8% του ΑΕΠ.
Σε ένα δυσμενές περιβάλλον, με την ύφεση να εκτιμάται στο 5,5% το 2011 και στο 2,5% το 2012, η κυβέρνηση θέτει σε εφαρμογή μέτρα 19,4 δισ. ευρώ, με στόχο την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 1,5% του ΑΕΠ.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού αποτυπώνει τα συμπληρωματικά μέτρα 7,1 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την τρόικα. Σε αυτά έρχονται να προστεθούν μέτρα ύψους 5,931 δισ. ευρώ για το 2011 και 6,052 δισ. ευρώ για το 2012, τα οποία είχαν ληφθεί στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου.
Τα έσοδα
Αίσθηση όμως προκαλεί η παραδοχή της κυβέρνησης ότι λόγω της ύφεσης δεν θα πρέπει να αναμένεται σημαντική απόδοση των μέτρων στον τομέα των εσόδων.
Τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού προ της μείωσης επιστροφών για το 2011 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 56,28 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας οριακή αύξηση 0,2% σε σχέση με τα αντίστοιχα έσοδα του 2010.
Είναι χαρακτηριστικό ότι:
Από την άμεση φορολογία εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος 20,67 δισ. ευρώ ή 2,2% περισσότερα από το 2010. Για το 2012 ο στόχος είναι τα έσοδα από την άμεση φορολογία να διαμορφωθούν στα 23,63 δισ. ευρώ, εμφανίζοντας αύξηση 14,3% έναντι του 2011.
Από την έμμεση φορολογία αναμένεται να εισπραχθούν το 2011 29,14 δισ. ευρώ, ποσό μικρότερο κατά 6,1% συγκριτικά με τα αντίστοιχα έσοδα του 2010. Για το 2012 εκτιμάται ότι τα έσοδα από την έμμεση φορολογία θα είναι 29,08 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 0,2% σε σχέση με τα αντίστοιχα έσοδα του 2011.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ότι στην ακίνητη περιουσία τα έσοδα από φόρους εκτιμάται ότι θα φτάσουν 1,1 δισ. ως τον Δεκέμβριο φέτος (+131,5%), αλλά το 2012 υπολογίζεται να διαμορφωθούν στα 3,8 δισ. (+217,6%).
Οι δαπάνες
Οι πρωτογενείς δαπάνες θα επιχειρηθεί να συγκρατηθούν από τα 51,839 δισ. ευρώ στα 49,185 δισ. ευρώ ή 2,654 δισ. ευρώ χαμηλότερα. Μειωμένη εμφανίζεται η δαπάνη για μισθούς και συντάξεις (-5,8%) αλλά και για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία (-9%), όπου ξεχωρίζουν οιπερικοπές κατά 1,448 δισ. ευρώ στις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων.
Οι συνολικές δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού προβλέπεται να διαμορφωθούν σε 70,405 δισ. ευρώ το 2012. Eτσι θα είναι μειωμένες κατά 666 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις αντίστοιχες προβλέψεις που έχουν περιληφθεί στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για το 2012 και κατά 765 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2011.
Το δημόσιο χρέος
Στο «μέτωπο» του δημόσιου χρέους η κατάσταση παραμένει εκρηκτική. Με το ΑΕΠ να καθηλώνεται στα 220,319 δισ. ευρώ φέτος και να υποχωρεί περαιτέρω στα 215,310 δισ. ευρώ το 2012, το δημόσιο χρέος αυξάνεται στα 356 δισ. ευρώ φέτος και στα 371 δισ. ευρώ το 2012, ενώ αν συνυπολογιστεί και το ενδοκυβερνητικό χρέος, τότε το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης θα φτάσει το 2012 στα 400,356 δισ. ευρώ!
Μόνο για τόκους το 2012 θα καταβληθούν 17,9 δισ. ευρώ (8,3% του ΑΕΠ) από 16,3 δισ. ευρώ φέτος (7,4% του ΑΕΠ), χωρίς βέβαια να έχει υπολογιστεί η εφαρμογή των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου.
Ο Ευ. Βενιζέλος
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, «ο προϋπολογισμός του 2012 καλύπτει πλήρως την απόκλιση του 0,7% του ΑΕΠ που καταγράφεται στην εκτέλεση του προϋπολογισμού το 2011. Η απόκλιση αυτή οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην πολύ βαθύτερη από την προβλεφθείσα ύφεση του 2011, που κινείται τελικά στο -5,5% του ΑΕΠ, αντί πρόβλεψης για -3,8% του Ιουνίου του 2011. Τα νέα μακροοικονομικά δεδομένα δεν επέτρεπαν να καλυφθεί και αυτό το 0,7% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2011. Για τον λόγο αυτόν, σε συμφωνία με την τρόικα, αντιμετωπίστηκαν από κοινού οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2011 και του 2012, ώστε στο τέλος του 2012 να καλύπτονται πλήρως όλοι οι δημοσιονομικοί στόχοι, όπως αυτοί προβλέπονται ως απόλυτο μέγεθος στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής».
