Τελειώνουν τα ψέματα για τους Έλληνες τραπεζίτες, καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις απείλησαν χθες με τον πιο επίσημο τρόπο ότι, χωρίς συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο νέο «πακέτο» διάσωσης, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν πρόκειται να δώσουν άλλα δάνεια. Όσο και αν η απειλή αυτή έχει πολλές δόσεις υπερβολής, είναι ενδεικτική του κλίματος που διαμορφώνεται στις ισχυρές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και το πώς αντιλαμβάνονται την «εθελοντική συμμετοχή» των τραπεζών.
Μετά τη συνάντησή του με τον Γιώργο Παπανδρέου, ο προεδρεύων του Eurogroup, Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, δήλωσε για πρώτη φορά με απόλυτη σαφήνεια, ότι η Ελλάδα θα πάρει νέο δάνειο, ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αποπεμφθεί από την ευρωζώνη, αλλά και ότι απαράβατος όρος για να συνεχίσουν οι κυβερνήσεις να χρηματοδοτούν την Ελλάδα, ώστε να αποφύγουν και οι τράπεζες τα χειρότερα, είναι να υπάρξει συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο νέο «πακέτο».
Η προειδοποίηση αυτή του Γιούνκερ δεν απευθύνεται τόσο στις ευρωπαϊκές τράπεζες, που όπως έχει τονίσει το «Β» θα «προστατευθούν» από την ανάληψη νέων κινδύνων στην Ελλάδα, γι’ αυτό και δεν αναμένεται να έχουν μεγάλη συμμετοχή στην αναχρηματοδότηση ομολόγων του Δημοσίου, παίρνοντας νέα, μεγαλύτερης διάρκειας στη θέση αυτών που λήγουν. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τις ευρωπαϊκές τράπεζες μεγαλύτερη πίεση θα ασκηθεί στους δύο γαλλικούς ομίλους (CreditAgricole και Societe Generale), που έχουν παρουσία στη χώρα μας με θυγατρικές (Εμπορική και Γενική, αντίστοιχα), ενώ οι υπόλοιπες θα προσέλθουν πραγματικά σε εθελοντική βάση.
Η προειδοποίηση απευθύνεται κυρίως στις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες πιέζονται να ανανεώσουν, αγοράζοντας νέα ομόλογα, όλα τα ομόλογα του χαρτοφυλακίου τους που λήγουν ως τα μέσα του 2014. Με τον τρόπο αυτό θα εισφέρουν περισσότερα από 10 δισ. ευρώ στο νέο χρηματοδοτικό «πακέτο» για την Ελλάδα, χωρίς όμως να τους επιτραπεί να διαπραγματευθούν περισσότερο για τους όρους της συμμετοχής τους. Άλλωστε, οι ελληνικές τράπεζες είναι απόλυτα εξαρτημένες από την ΕΚΤ για τη συνέχιση της λειτουργίας τους και δεν έχουν πολλά περιθώρια για τέτοια «παζάρια».
Όμως, ακόμη και αυτή η διαπραγμάτευση με... το πιστόλι στον κρόταφο δεν γίνεται χωρίς εξωτερικές «παρεμβολές», καθώς οι οίκοι αξιολόγησης συνεχώς παρεμβαίνουν με τις εκθέσεις τους. Χθες ήταν η σειρά, μετά την Moody’s, της Standard & Poor’s να παρέμβει σε αυτή τη συζήτηση, προειδοποιώντας ότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να υποβαθμίσει τα ελληνικά ομόλογα στην κατώτερη κατηγορία «D», αν οι τράπεζες δεν μετάσχουν εθελοντικά, αλλά τους ασκηθεί οποιαδήποτε πίεση για συμμετοχή στην αναχρηματοδότηση της Ελλάδας. Σε αυτή την περίπτωση, η ΕΚΤ θα δοκιμασθεί αν έλεγε αλήθεια ή μπλοφάριζε, όταν προειδοποιούσε ότι θα πάψει να δέχεται ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών, αν από οποιασδήποτε μορφής αναδιάρθρωση αυτά έπεφταν στην κατώτερη κατηγορία αξιολόγησης από τους διεθνείς οίκους. Μύλος...
Σημειώνεται ότι για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας μέχρι το τέλος του 2014, οι οποίες ξεπερνούν τα 80 δισ. ευρώ, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα διαθέσουν 40 δισ. ευρώ, πιθανότατα όμως όχι με διακρατικά δάνεια, όπως έγινε με το «πακέτο» των 110 δισ. ευρώ, αλλά με αγορές κρατικών ομολόγων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF), για τις οποίες δεν απαιτείται έγκριση από το γερμανικό Κοινοβούλιο. Για να συμπληρωθεί το «πακέτο», η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να βάλει στο τραπέζι τουλάχιστον 25 δισ. ευρώ, που θα προέλθουν από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Τα υπόλοιπα 15-20 δισ. ευρώ ζητούνται από τις τράπεζες.
Οι «θυσίες» της κυβέρνησης
Παρότι παραμένει ασαφές ακόμη πώς θα τελειώσει αυτή η διαπραγμάτευση με τους τραπεζίτες, σαφές έκανε από χθες η τρόικα με το ανακοινωθέν της ποιες «θυσίες» θα κάνει η ελληνική κυβέρνηση (δηλαδή οι πολίτες...), σε αντάλλαγμα για το νέο δάνειο διάσωσης:
- «Η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να ακολουθήσει φιλόδοξη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική που συμπεριλαμβάνει την σημαντική μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, την αναδιάρθρωση ή το κλείσιμο δημοσίων φορέων και τον εξορθολογισμό των επιδομάτων με ταυτόχρονη προστασία των πλέον ευάλωτων ομάδων. Από πλευράς εσόδων, η κυβέρνηση θα μειώσει τις φοροαπαλλαγές, θα αυξήσει τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και θα εντείνει τις προσπάθειες καταπολέμησης της φοροδιαφυγής», τονίζει η τρόικα στο ανακοινωθέν.
- Για τις αποκρατικοποιήσεις η τρόικα ξεκαθαρίζει ότι «η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να επιταχύνει αισθητά το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Προς το σκοπό αυτό θα συστήσει φορέα ιδιωτικοποίησης με επαγγελματική και ανεξάρτητη διαχείριση». Σύμφωνα με πληροφορίες, ο νέος φορέας δεν θα διοικείται από την τρόικα, όπως αρχικά είχε προταθεί από ορισμένες κυβερνήσεις της ευρωζώνης, καθώς η τρόικα θα περιορισθεί σε συμβουλευτικό ρόλο. Όμως, ο νέος φορέας δεν θα λογοδοτεί στην κυβέρνηση, αλλά στη Βουλή, που θα έχει και τον τελευταίο λόγο για την επιλογή της διοίκησής του. Για να διασφαλισθεί η τρόικα έναντι του κινδύνου καθυστερήσεων, θα τίθενται συγκεκριμένοι ποσοτικοί στόχοι για τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις, που θα παρακολουθούνται ανά τρίμηνο και σε ετήσια βάση.
