Την από καιρό αναμενόμενη νομιμοποίηση των περίπου ενός εκατομμυρίου αυθαιρέτων εξήγγειλε χθες από το βήμα της Βουλής ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος. «Στη χώρα μας στρουθοκαμηλίζουμε», είπε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο οποίος από τη θέση του υπουργού Οικονομικών αντιμετώπιζε την παράνομη δόμηση ως την «κότα» που θα φέρει σημαντικά έσοδα στα ταμεία το Δημόσιο θα εισπράξει 4 έως και 9 δισ. ευρώ.
Οι ρυθμίσεις, στις οποίες είχε προβάλει βέτο η τέως υπουργός Τίνα Μπιρμπίλη, συνιστούν επιβάρυνση του περιβάλλοντος με βάση σειρά γνωμοδοτήσεων του ΣτΕ και επομένως είναι ορατό το ενδεχόμενο να καταρρεύσουν με την πρώτη προσφυγή. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ακολουθηθεί η «συνταγή» των ημιυπαίθριων, που θεωρήθηκε οριακής συνταγματικότητας. Τα αυθαίρετα θα εξαιρεθούν από την κατεδάφιση για συγκεκριμένο χρόνο (π.χ. 40 χρόνια) και πρόβλεψη να διατεθεί μέρος των εσόδων σε έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης.
Από την ομιλία του νέου υπουργού Περιβάλλοντος προκύπτουν τα εξής:
* Επιβάλλεται τέλος για την τακτοποίηση των κτισμάτων που έχουν κατασκευαστεί εξ ολοκλήρου ή σε κάποιο τμήμα τους χωρίς οικοδομική άδεια. Το ύψος του θα διαμορφωθεί με κοινωνικά κριτήρια, με κλιμάκωση ανάλογα με το εμβαδόν, την τιμή ζώνης και τη χρήση του ακινήτου. Τα πρόστιμα θα είναι μικρότερα για χαμηλόμισθους και ακίνητα που αποτελούν πρώτη κατοικία, ενώ θα είναι μεγαλύτερα για επαγγελματικές χρήσεις. Αυτό σημαίνει αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των προστίμων που θεσπίστηκαν στα τέλη του 2003 και, παρά το ότι ήταν ιδιαίτερα τσουχτερά, ελάχιστα συνέβαλαν στον περιορισμό της αυθαίρετης δόμησης.
* Εξαιρούνται αυθαίρετα που έχουν κατασκευαστεί σε δάση, ρέματα, ζώνη αιγιαλού και παραλίες. Ο υπουργός έκανε λόγο για γκρέμισμα, αλλά δεν διευκρίνισε αν θα συμπεριλάβει όσα βρίσκονται σε δασικές εκτάσεις που έχουν χαθεί από δεκαετίες. Είναι ενδεικτικό ότι άνοιξε πάλι τη συζήτηση για τον ορισμό του δάσους.
* Θεσπίζονται μέτρα ώστε να αποτραπεί νέα γενιά αυθαιρέτων, προφανώς μέσα από την αναδιάρθρωση των πολεοδομιών, την προώθηση του Κτηματολογίου και των δασικών χαρτών. Ως πρώτο μέτρο ανακοίνωσε ότι στις μεταβιβάσεις ακινήτων θα προσκομίζεται πιστοποιητικό πολεοδομικής νομιμότητας.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ε», θα γίνει κατηγοριοποίηση των αυθαιρέτων:
* Διαφορετικό θα είναι το τέλος τακτοποίησης για μικρές ή μεγάλες παραβάσεις της οικοδομικής άδειας, με τη δόμηση επιπλέον τετραγωνικών από αυτά που προβλέπουν οι όροι δόμησης κάθε περιοχής.
* Αυστηρότερο θα είναι το τέλος για οικοδομές που έχουν κατασκευαστεί χωρίς άδεια, κυρίως σε οικόπεδα που δεν μπορούν να οικοδομηθούν. Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν αυτά που βρίσκονται σε καταπατημένη δημόσια γη.
* Αυθαίρετα που δεν θα δηλωθούν θα επιβαρύνονται με ιδιαίτερα αυξημένα πρόστιμα.
Ορατό είναι το ενδεχόμενο να επιτραπεί η πετρελαιοκίνηση των Ι.Χ. στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, που έχει απαγορευθεί από το 1985, για περιβαλλοντικούς λόγους, κυρίως για τη συμβολή τους στην αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων. Ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος ανακοίνωσε χθες ότι θα εξεταστεί το θέμα. Υπέρμαχοι της απελευθέρωσης είναι οι έμποροι αυτοκινήτων, που θεωρούν ότι θα αναθερμάνει την αγορά.